Η Νέα Γουινέα είναι το δεύτερο σε μέγεθος νησί του κόσμου μετά τη Γροιλανδία (786.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα) και είναι χωρισμένο περίπου στη μέση με μια κάθετη γραμμή: η ανατολική πλευρά ονομάζεται Παπούα-Νέα Γουινέα ή Παπουασία και είναι ανεξάρτητη χώρα με πρωτεύουσα το Πορτ Μόρεσμπι, ενώ η δυτική πλευρά (που ανήκε άλλοτε στην Ολλανδία) ονομάζεται Ίριαν Τζάγια και αποτελεί τμήμα της Ινδονησίας.
O νησιωτικός και ορεινός χαρακτήρας της Νέας Γουινέας συνετέλεσε στο να επιβιώσουν μέχρι σήμερα ανθρώπινες φυλές αρκετά πρωτόγονες, με ιδιότυπα έθιμα, σε χωριά χαμένα μέσα σε πυκνά δάση. Το νησί της Νέας Γουινέας - τόσο το τμήμα που ανήκει στην Ινδονησία όσο και το τμήμα που αποτελεί το ανεξάρτητο κράτος Παπούα-Νέα Γουινέα - αποτελεί μία από τις σημαντικότερες αποθήκες βιοποικιλότητας στη Γη: περίπου 15.000 είδη φυτών, 337 είδη ερπετών, 249 είδη αμφιβίων, 214 είδη θηλαστικών και περί τα 200.000 είδη εντόμων συνθέτουν τον πολύβουο και περίπλοκο χάρτη της άγριας ζωής στην ξηρά. Η θαλάσσια ζωή συμπληρώνει τον απέραντο πλούτο του τεράστιου αυτού τροπικού νησιού με περισσότερα από 600 είδη κοραλλιών και κάπου 858 είδη ψαριών.
Η Παπούα-Νέα Γουινέα (Papua Niugini) περιλαμβάνει το ανατολικό μισό του νησιού της Νέας Γουινέας και μαζί με τα γειτονικά συμπλέγματα νησιών είναι ανεξάρτητο κράτος από τις 16 Σεπτεμβρίου 1975 στο πλαίσιο της Βρετανικής Κοινοπολιτείας. Έχει έκταση 462.840 τετραγωνικά χιλιόμετρα (3½ φορές μεγαλύτερη από την Ελλάδα) και πληθυσμό 9.000.000 κατοίκους. Η παρθένα της φύση, τα άγρια τοπία, οι παράκτιες πεδιάδες, οι κοραλλιογενείς ατόλες, τα ηφαιστειογενή βουνά, τα πυκνά τροπικά δάση και τα σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας αποτελούν μαγνήτη για τους φυσιολάτρες.